مشهد چه جذابیتی برای سرمایه‌گذاران قطری دارد؟

هادیان- موسوی زاده | شهرآرانیوز سند همکاری‌های اقتصادی ایران و قطر در ۲۰ آذرماه امسال در مراسم اختتامیه نهمین اجلاس کمیسیون مشترک جمهوری اسلامی ایران و دولت قطر به امضای علی اکبر محرابیان، وزیر نیروی ایران و شیخ محمدبن حمد بن قاسم العبدا... آل ثانی، وزیر صنعت و تجارت قطر رسید.

در سند یادشده بر همکاری‌ها در حوزه انرژی (آب و فاضلاب، برق، نفت، گاز و محیط زیست) و برگزاری نمایشگاه‌های فرصت اقتصادی و همکاری بخش‌های خصوصی در زمینه مشاوره، پیمانکاری و صنایع و تولید تجهیزات مرتبط با صنعت برق تأکید شده است. در این سند همچنین به همکاری‌های تجاری و صنعتی (شامل تعاملات بانکی، بیمه، گمرک، صندوق توسعه ملی، خدمات فنی و مهندسی، بازرگانی، صنایع و معادن، مناطق آزاد، سرمایه گذاری، صندوق ضمانت و استاندارد) اشاره شده است. همکاری در زمینه‌های راه، ارتباطات و فناوری اطلاعات، کشاورزی، قضایی و کار از محور‌های دیگر این تفاهم نامه به شمار می‌آید. همکاری در حوزه گردشگری هم موردتوجه قرار گرفته است.

فرصت‌های مشهد

در کنار این مسئله باید به سفر دوره‌ای امیر قطر به کشور‌های آسیای میانه در بهار امسال اشاره کرد. شیخ تمیم بن حمد آل ثانی در سفر به ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان و تاجیکستان قرارداد‌هایی را به منظور توسعه همکاری و سرمایه گذاری با این کشور‌ها منعقد کرد. با توجه به همسایگی خراسان رضوی با کشور‌های آسیای میانه، فعالان اقتصادی معتقدند که این استان می‌تواند نقش پل ارتباطی بین قطر و این کشور‌ها را ایفا کند. علاوه بر این جذب سرمایه از قطر برای پروژه‌های مهم مشهد نیز می‌تواند موردتوجه قرار بگیرد.

سازمان سرمایه گذاری قطر صندوق دولتی این کشور است و دارایی‌های این کشور را در نقاط مختلف جهان به عنوان بخشی از طرح تنوع اقتصادی مدیریت می‌کند. قطر دارایی‌های خود را در بیش از هشتاد کشور جهان و در بخش‌های مختلفی مانند انرژی، فناوری، املاک، بازار‌های مالی و بانکی و ورزش سرمایه گذاری کرده است. دارایی‌های صندوق سرمایه گذاری مستقل قطر ۴۷۵ میلیارد دلار تخمین زده شده است. باتوجه به فرصت‌های سرمایه گذاری‌ای که خراسان رضوی و مشهد دارد، این انتظار می‌رود که بتوان با جذب سرمایه قطری‌ها روند اجرای پروژه‌های اقتصادی را افزایش داد.

حمل ونقل

مفاد قرارداد ایران و قطر نشان می‌دهد که مشهد بسیاری از ظرفیت‌هایی را که برای همکاری مشترک مورد تأکید قرار گرفته است، دارد. به عنوان مثال قطری‌ها در سال‌های اخیر علاقه زیادی برای سرمایه گذاری در حوزه‌های حمل ونقل بین المللی از خود نشان داده اند، به طوری که مذاکراتی را با پاکستان برای سرمایه گذاری در سه فرودگاه کراچی، لاهور و اسلام آباد انجام داده اند.

فرودگاه بین المللی شهید هاشمی نژاد مشهد پس از مهرآباد تهران، دومین فرودگاه پرترافیک کشور است که به طور میانگین روزانه ۱۸۰پرواز و در زمان اوج مسافرت‌ها تا ۲۵۰پرواز ورودی و خروجی روزانه در آن انجام می‌شود. باتوجه به تصویب احداث شهر فرودگاهی امام رضا (ع) با ظرفیت ۵۰میلیون مسافر در طول هشت سال توسط قرارگاه حمایت از فعالیت‌های اقتصادی خراسان رضوی در ۲۸ بهمن ۱۴۰۰، انتظار می‌رود که بتوان با جذب سرمایه‌های لازم از کشور قطر اجرایی کردن این برنامه را عملیاتی کرد.

ترانزیت

به تازگی اعلام شده که ترکیه قصد دارد ۲۳ میلیارد دلار جذب سرمایه گذاری از امارات و قطر برای ایجاد یک کریدور حمل ونقل داشته باشد. قطر هم برای همکاری در این حوزه ابراز تمایل کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که کریدور شرق-غرب یکی از کریدور‌هایی است که از مسیر خراسان رضوی می‌گذرد. مسیر ایرانی کریدور شرق-غرب از مرز‌های شمال شرقی ایران شامل: دوغارون، سرخس، باجگیران، لطف آباد و اینچه برون، به مرز‌های خروجی غربی و شمال غربی شامل جلفا، بازرگان، سرو، رازی، تمرچین، باشماق، خسروی و برعکس است.

این مسیر افزایش ترانزیت از چین به ترکیه و کشور‌های اروپایی و همچنین درجهت معکوس را هدف گذاری کرده است. برآورد شده که کر یدور شمال به جنوب و شرق به غرب در صورت توسعه بتواند سالانه ۱۱ میلیارد دلار برای کشور درآمدزایی داشته باشد. این عدد می‌تواند سبب ایجاد جذابیت برای ورود قطری‌ها به حوزه سرمایه گذاری در حوزه ترانزیت شود.

گردشگری

در بهار امسال اعلام شد که قطر به دنبال سرمایه گذاری ۵میلیارد دلاری در عراق است، قطری‌ها قرار است در حوزه‌های انرژی، گردشگری،  بهداشت و هتلداری در عراق سرمایه گذاری کنند. درواقع یکی از نکاتی که مورد توجه قطری‌ها برای صدور سرمایه به عراق قرار گرفته است، استفاده از ظرفیت زائرانی است که هر ساله به این کشور می‌روند از این رو آن‌ها قصد دارند با سرمایه گذاری در حوزه هتلداری و خدمات برای گردشگری در عراق مشارکت فعالی داشته باشند.

مشهد سالانه پذیرای بیش از ۳۲ میلیون زائر است و جذب ۴۰ میلیون زائر تا پایان سال ۱۴۰۴ هدف گذاری شده است. همچنین در حال حاضر بیش از ۲ میلیون زائر خارجی سالانه به مشهد سفر می‌کنند و پیش بینی می‌شود که با بهبود روابط ایران با عربستان و سایر کشور‌های عربی این آمار به زودی افزایش یابد.

در کنار این مسئله در قرارگاه اقتصادی خراسان رضوی در بهمن ۱۴۰۰، جذب ۱۸میلیون نفر زائر خارجی هدف گذاری شده است. همچنین گردش مالی سوغات زائران مشهد حدود ۸هزار میلیاردتومان تخمین زده می‌شود. این موارد نشان می‌دهد که سرمایه گذاری در حوزه گردشگری در این شهر بازدهی خوبی دارد و‌ می‌توان قطری‌ها را ترغیب به ورود به این حوزه کرد.

ساخت وساز

سرمایه گذاری قطر در کشور ترکیه، چه در بخش بانکی و چه در بخش املاک در سال‌های اخیر رونق زیادی داشته است. به تازگی یوسف محمد الجایده، مدیر عامل مرکز مالی قطر، اعلام کرده که این کشور قصد سرمایه گذاری ۷ میلیارد دلاری درحوزه املاک ترکیه را دارد.

پیش از این نعمت ا... ظریف، دبیر انجمن انبوه سازان مسکن خراسان رضوی، گفته بود که مشهد سالانه نیاز به احداث ۸۰ تا ۱۰۰ هزار مسکن جدید دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مشهد تا سال ۱۴۲۰ همچنان شهری است که در حال توسعه و جذب جمعیت بیشتر است. از این رو می‌توان برای جذب سرمایه قطری‌ها در حوزه ساخت وساز برنامه ریزی کرد.

در ادامه حتما بخوانید ظرفیت زائرپذیری مشهد برای صنعت بیمه چقدر می‌تواند آورده داشته باشد؟

چشم انداز سند همکاری ایران و قطر

معاون شهردار و رئیس سازمان سرمایه گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری مشهد در گفتگو با شهرآرا درباره راهکار‌های توسعه روابط اقتصادی با قطر می‌گوید: همواره روابط ایران به ویژه طی سال‌های اخیر با قطر بسیار خوب بوده است، حتی در سالیان گذشته نیز با چند هیئت قطری مذاکراتی درباره تعاملات اقتصادی و سرمایه گذاری انجام شد که البته به مرحله اجرا نرسیدند. حتی چند سال گذشته هیئتی از قطر به تهران آمد و به نمایندگی از استان در نشست با آن‌ها شرکت کردم. آن زمان مشهد به سرمایه گذاری قطر در حوزه ساختمان سازی و گردشگری علاقه‌مند بود و مذاکرات با این محور‌ها انجام شد.

محمدهادی محمدی مقدم با اشاره به انعقاد تفاهم نامه‌های بین ایران و قطر برای توسعه همکاری‌های دوجانبه بیان می‌کند: شهرداری‌ها می‌توانند از این ظرفیت برای جذب سرمایه و اجرای پروژه هایشان استفاده کنند. با توجه به ظرفیت‌هایی که مشهد دارد و همچنین علاقه‌ای که کشور‌های هم جوار و از جمله قطر دارند، این انتظار می‌رود که بتوانیم مراودات اقتصادی با این کشور را افزایش دهیم.

وی درباره فرصت‌های جذب سرمایه گذار قطری در مشهد می‌گوید: مشهد در حوزه‌های خدمات زائر، اقامتی و اوقات فراغت و زیرساختی دارای ظرفیت‌های زیادی برای جذب سرمایه گذار خارجی است. با توجه به میزان زائران داخلی و خارجی که به مشهد می‌آیند، بازگشت سرمایه در پروژه‌های این شهر مناسب و سریع‌تر است و همین مسئله بر جذابیت این شهر برای سرمایه گذاری توسط قطری‌ها می‌افزاید.

صادرات کالا‌های خراسانی از قطر

در مهرماه امسال محمد الکواری، نایب رئیس اول اتاق بازرگانی قطر، در دیدار با حجت ا... عبدالملکی، دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی، با اعلام آمادگی کشورش برای سرمایه گذاری در مناطق آزاد ایران گفته بود که کشورش می‌تواند به یکی از قطب‌های صادرات مجدد محصولات ایرانی تبدیل شود.

در همین رابطه محسن شرکا، کارشناس اقتصادی، با بیان اینکه از همکاری با قطر برای صادرات کالا‌های خراسانی به سایرکشور‌ها می‌توان استفاده کرد، می‌گوید: خراسان رضوی در حوزه محصولات کشاورزی دارای ظرفیت‌های زیادی است که‌ می‌توان با استفاده از ظرفیت‌هایی که قطر در حوزه زیرساخت‌های حمل ونقلی دارد از آن‌ها برای صادرات کالاهایمان به سایرکشور‌ها استفاده کنیم. وی می‌افزاید: البته خراسان رضوی در حوزه خدمات فنی و مهندسی هم دارای شرکت‌های توانمندی است که‌ می‌توانیم از ظرفیت این شرکت‌ها برای اجرای پروژه‌های مختلف در کشور قطر استفاده کنیم.